گزارش دبیر همایش
دومین همایش معرفی فرصتهای سرمایهگذاری در جزیره قشم با تمرکز بر پروژههای نفت، گاز، پتروشیمی و انرژی، با حضور مقامات، مسئولان، صاحب نظران و کارشناسان در تاریخ 24 دیماه در تهران برگزار شد.
همایش امسال با محوریت «ارائه راه کارهای تامین مالی طرحها و پروژهها در شرایط تحریم» و همچنین «بررسی چالشهای اجرایی طرحها و پروژههای حوزه نفت، گاز، پتروشیمی و انرژی قشم» و با هدف «معرفی فرصتهای سرمایه گذاری در حوزه مورد اشاره»، برقراری ارتباط بین «فعالان حوزه تامین مالی و سرمایه گذاری»، « صاحبان دانش داخلی» و همچنین «سازندگان و پیمانکاران برتر کشور» با طرحها و پروژههای قشم، میزبان چهرههای اقتصادی، سیاستگذاران، صاحب نظران، متخصصان و کارشناسان بود.
با انجام اصلاحات ساختاری نظیر تامین خوراک و نظارت جدی و علمی، شرایط به گونهای مهیا شده است که اکنون قشم به عنوان هاب انرژی ایران و یکی از قطبهای پتروشیمی منطقه مطرح شده است.
نظر به همکاریهای موثر مجموعه وزارت نفت برای تامین خوراک مورد نظر در حوزه پالایشگاه، پتروشیمی، ذخیره سازی، نیروگاه و سایر طرحها، با سرمایهگذاری بیش از ۱۳ میلیارد دلار، در آینده رشد قابل توجه اقتصاد ملی در جزیره قشم به دست خواهد آمد. همچنین با قابلیتهای موجود میبایست به توسعه صنایع پایین دستی پتروشیمی در قشم پرداخت و آن را به هاب توسعه این صنعت بدل ساخت. برای توسعه صنایع پایین دست و اکتفا نکردن به صنایع بالادستی، باید به صنایع میان دستی نیز توجه نمود. نکته حائز اهمیت این رویداد، حضور امیدوارکننده و نوید بخش مدیران بازار پول و سرمایه در زمینه بررسی راه کارهای تامین مالی طرحها و پروژهها در شرایط تحریم بود.
راهکار شرکت ملی صنایع پتروشیمی برای تامین مالی طرحها، روی آوردن به ابزارهای نوین تامین مالی در بازار سرمایه و نیز تشکیل صندوقهای سرمایهگذاری تخصصی صنعت پتروشیمی است. علی الاصول در شرایط مطلوب، منابع مالی انجام طرحهای بزرگ در مناطق آزاد باید از طریق سرمایهگذاری خارجی تامین شود، ولی در شرایط سخت تحریم، توجه بانک مرکزی به موضوع استفاده از ظرفیتهای پولی و بانکی داخلی برای اجرا و پیشبرد طرحها در مناطق آزاد، مفید و ضروری است.
بدیهی است این ایدهها و تعاملات، موجب آشنایی بیشتر سرمایه گذاران طرحها با انواع روشهای تامین مالی برای پیشبرد طرحهای خود در منطقه آزاد قشم خواهد شد. موضوعی که کشور در شرایط کنونی و بدلیل اعمال تحریمهای ظالمانه علیه ایران اسلامی، سخت به آن نیازمند است و این باور وجود دارد که در پرتو هم افزایی و همکاریهای سازنده، میتوان از این مرحله نیز عبور کرد.
با توجه به موارد ذکر شده، بررسی چالشهای مالی و ارائه راه کارهای تامین مالی طرحها و پروژهها و بررسی چالشهای تکنولوژی و ارائه راه کار «تکیه بر دانش بومی» از دستاوردهای مهم این همایش بود که میبایست با حمایت مدیران ارشد کشور در راستای برطرف نمودن آنها، عملی شود و روند حرکت پروژهها را تسهیل و تسریع نماید. هم اکنون دانش فنی بسیاری از طرحها و پروژهها، توسط پژوهشگاه صنعت نفت و شرکتهای دانش بنیان و نوآور، عملیاتی شده است.
لازم به ذکر است برای تحقق توسعه پایدار و در روند تهیه برنامه جامع توسعه قشم، شرکت کلیه ذینفعان در تمام مراحل و استفاده از ابزارهای مدیریتی و تصمیم سازی همانند مدیریت تلفیقی سواحل و بخش تاثیر گذار دریا و همچنین پهنه بندی فضایی سواحل و دریا، امری ضروری و غیر قابل اجتناب است. نیاز است این رویکرد، پیش فرض هر گونه اقدام توسعهای در جزیره قشم قرار گیرد.
براساس دیدگاههای ارائه شده توسط صاحب نظران و کارشناسان در دومین رویداد فرصتهای سرمایه گذاری در پهناورترین جزیره ایران، چشم انداز شکل گیری هاب انرژی و قطب پتروشیمی منطقه، با اقدامات در حال انجام و سایر طرحهایی که در مرحله بررسی و اقدام قرار دارند، دست یافتنی تر از گذشته شده است. چرا که سازمان منطقه آزاد قشم در یک حرکت منسجم توانسته است با حضور سرمایه گذاران داخلی و خارجی در 3 سال گذشته پیشرفتهای مهمی حاصل نماید به گونهای که پیشبینی میشود در ادامه، بتواند جهشی را رقم بزند. در سال 1399 موقعیت حوزه نفت، گاز، پتروشیمی و انرژی در جزیره قشم به شرح زیر میباشد:
– پالایشگاه شیرین سازی گاز با ظرفیت 2.2 میلیون متر مکعب در روز (در حال بهره برداری)
– ذخیره سازی نفت خام و فرآوردههای نفتی با ظرفیت 3.2 میلیون بشکه (در حال بارگیری)
– تولید 10 مگاوات برق از انرژی خورشیدی (در حال بهره برداری)
– تولید بیش از هزار مگاوات برق و یکصد هزار متر مکعب آب در جزیره (بهره برداری در سال 1399)
– پالایش 35 هزار بشکه نفت خام فوق سنگین در روز (بهره برداری فاز اول در سال 1399)
– احداث اسکله نفتی در شمال جزیره با ظرفیت 14.5 میلیون بشکه در سال (بهره برداری در سال 1399)
– بانکرینگ با ظرفیت ذخیره 52 هزار تن ( سرویسهای جانبی در حال ساخت)
لازم به توضیح است برگزاری این رویداد در دو سال گذشته، مرهون همراهی و مساعدتهای ارزشمند مدیرعامل و سایر ارکان سازمان منطقه آزاد قشم بوده و بدون این همراهیها، چنین رویداد پرثمری مجال تحقق نمی یافت. با مدیریت پرتلاش و پویای سازمان منطقه آزاد قشم در دوره مسئولیت جناب آقای مهندس حمیدرضا مومنی، استراتژی توسعه متوازن جزیره قشم مورد توجه جدی قرار گرفته است. در طول پنج سال گذشته، در منطقه، در سه حوزه « نفت و انرژی»، «گردشگری» و «شیلات و کشاورزی» قدمهای بزرگی برداشته شده است که این جزیره را در سالهای آتی به یکی از قطبهای اقتصادی و گردشگری منطقه غرب آسیا و شاید بالاتر از مناطقی مانند کشورهای مالزی و سنگاپور تبدیل نماید.
محمدجواد دهقانی تفتی
مشاور مدیرعامل سازمان منطقه آزاد قشم
در حوزه نفت و انرژی و دبیر همایش